I. Lokale lasten

In deze paragraaf bieden wij inzicht in het beleidskader rond de lokale heffingen, kostendekking per verordening, de tariefs- en kostenontwikkeling, de lokale lastendruk en het kwijtscheldingsbeleid. 

Daarnaast is aan het einde van deze paragraaf een kosten- en dekkingsoverzicht opgenomen van de
belangrijkste bestemmingsheffingen: rioolheffing en de reinigingsheffingen.

Onroerende-zaakbelastingen (OZB)
Beleidskader
Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ), Verordening onroerende-zaakbelastingen gemeente Overbetuwe 2021.

Algemeen
Jaarlijks worden de WOZ-waarden voor woningen en niet-woningen vastgesteld. Deze WOZ-waarde is de grondslag voor de aanslag OZB. Wij zorgen voor een tijdige en correcte verzending van de waardebeschikkingen (WOZ-waarde) en belastingaanslagen. Met dagtekening 26 februari 2021 zijn de WOZ-beschikkingen/aanslagen gemeentelijke belastingen 2021 verzonden. Ook de afhandeling van bezwaarschriften heeft tijdig plaatsgevonden. De wettelijke termijn voor het doen van een uitspraak is het einde van het kalenderjaar. In 2021 is 71% van de bezwaren tegen de WOZ-waarde binnen 6 maanden afgehandeld. Eind 2021 waren alle bezwaren afgehandeld.

Herwaardering
Voor het belastingjaar 2021 is de OZB gebaseerd op de WOZ-waarden per de waardepeildatum 1 januari 2020. Uitgangspunt is dat schommelingen van WOZ-waarden geen invloed hebben op de hoogte van de gemiddelde aanslag OZB. Niet alleen wanneer waarden dalen, maar ook niet als waarden stijgen. Wel kan het natuurlijk zo zijn dat bepaalde typen onroerende zaken een waardeontwikkeling laten zien die van het gemiddelde afwijkt, wat dan ook tot een hogere of lagere belastingaanslag zal leiden.

Tarieven
In de programmabegroting 2021 is een verhoging van de onroerende-zaakbelastingen met 8,7% opgenomen. Tijdens de begrotingsbehandeling op 3 november 2020 is het amendement ‘A-3 Hogere kostendekking leges omgevingsvergunningen’ door de raad aangenomen. In dit amendement is voorgesteld om de voorgestelde OZB verhoging met 2,6% te verlagen tot een percentage van 6,1%. 

Bij de vaststelling van de OZB-tarieven voor 2021 is rekening gehouden met de waardeontwikkeling van de onroerende zaken. De waarden van woningen zijn in de periode van 1 januari 2019 tot 1 januari 2020 met gemiddeld 6,6% gestegen. De waarden van niet-woningen zijn in die periode gemiddeld met 0,4% gestegen. De OZB-tarieven voor 2021 zijn, naast de hiervoor vermelde aanpassing in verband met de waardeontwikkeling, dus verhoogd met 6,1%. De totale OZB-opbrengst 2021 bedraagt € 8.288.000 (afgerond).

Hondenbelasting
Beleidskader
Verordening hondenbelasting gemeente Overbetuwe 2021.

Algemeen
De hondenbelasting is een algemene belasting waarvan de opbrengst in de algemene middelen vloeit en van waaruit gemeenten zelf mogen bepalen waaraan het wordt besteed. Uit onze inkomsten van de hondenbelasting worden onder andere de aanleg, het onderhoud en de schoonmaak van de hondenvoorzieningen (honden uitlaatplaatsen en hondenlosloopgebieden) betaald.

Tarieven
De tarieven van de hondenbelasting zijn in 2021 verhoogd met 1,7% inflatie. De opbrengst van de hondenbelasting 2021 bedraagt € 286.000 (afgerond).

Rioolheffing
Beleidskader
Verordening rioolheffing gemeente Overbetuwe 2021, Gemeentelijk Rioleringsplan Overbetuwe  2018-2022 (GRP).

Algemeen
De rioolheffing wordt geheven voor de bekostiging van beheer en onderhoud van het gemeentelijke rioleringsstelsel. Evenals de afvalstoffenheffing is de rioolheffing kostendekkend: we gaan uit van het principe ‘de vervuiler betaalt’. De belasting wordt geheven van de gebruiker van een pand.

De raad heeft een voorziening riolering ingesteld: het verschil tussen de opbrengsten en de kosten van riolering komen ten gunste of ten laste van de voorziening. Als uit de jaarrekening verschillen blijken met het vastgestelde GRP, dan wordt dit verschil bij de tariefvaststelling van het eerstvolgende jaar meegenomen.

Tarieven
De totale opbrengst uit de rioolheffing 2021 bedraagt € 2.062.000 (afgerond). De tarieven voor 2021 zijn verhoogd met 12,6% (inclusief 1,7% inflatie). Daarin is een eenmalige verlaging verwerkt van  € 12,25 voortvloeiende uit de doorwerking van het voordeel uit de jaarrekening 2019. Het belangrijkste tarief 2021 is € 96,65 voor een waterverbruik tot 500 kubieke meter.

Om tot een volledige kostendekking voor 2021 te komen is een onttrekking aan de voorziening nodig geweest van afgerond € 873.000. Dit is € 618.000 minder ten opzichte van de vastgestelde primaire begroting.
De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:
a. lagere kapitaallasten vooral door een lagere toegerekende rente: € 449.000 (lagere onttrekking);
b. lagere beheerkosten, zoals lagere inspectiekosten: € 149.000 (lagere onttrekking);
c. extra inkomsten en bespaarde rente voorziening: € 20.000 (lagere onttrekking).
Door de inzet van de voorziening riolering in 10 jaar, kunnen de riooltarieven in die periode uiterst beperkt blijven.

Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten
Beleidskader
Artikel 15.33 van de Wet milieubeheer, Verordening reinigingsheffingen gemeente Overbetuwe 2021.

Algemeen
Voor de reinigingsheffingen geldt het beginsel: de vervuiler betaalt. Om die reden is de 100% kostendekking het uitgangspunt.

Tarieven
De totale opbrengst uit de reinigingsheffingen 2021 bedraagt € 5.510.000 (afgerond). Door een daling van het aantal containeraanbiedingen voor restafval (incl. ondergronds) is de opbrengst € 134.000 lager dan geraamd. De hogere kosten voor het inzamelen van afval zijn doorberekend aan de inwoners waarbij uitgegaan wordt van 100% kostendekking. De vaste tarieven zijn in 2021 met 26,5% verhoogd en de variabele tarieven voor 2021 zijn niet gestegen ten opzichte van 2020. 

Precariobelasting en -belasting op kabels en leidingen 
Beleidskader 
Verordening precariobelasting gemeente Overbetuwe 2021 en de Verordening op de heffing en invordering van precariobelasting ter zake van buizen, kabels, draden of leidingen gemeente Overbetuwe 2021. 

Algemeen
Vanaf 1 januari 2022 is het wettelijk niet meer mogelijk om precario te heffen op kabels en leidingen.

Tarieven
De tarieven voor precariobelasting (exclusief het tarief voor precariobelasting op kabels en leidingen) zijn in 2021 verhoogd met 1,7%. Met ingang van 1 november 2014 wordt er precariobelasting op kabels en leidingen geheven. Voor 2021 is de belastingopbrengst hiervan € 2.822.000 (afgerond).

Marktgelden/standplaatsen
Beleidskader
Verordening marktgelden gemeente Overbetuwe 2021.

Algemeen
Iedereen die een standplaats heeft op de wekelijkse markt betaalt marktgeld. Dat geldt ook voor degene die een standplaats heeft voor bijvoorbeeld een dag. Naast marktgeld betalen ze een bedrag voor de elektriciteitsvoorzieningen als daarvan gebruik wordt gemaakt.

Tarieven
Voor de goederenmarkt in Zetten geldt een lager tarief dan voor Elst. De reden hiervoor is de beperktere omvang van de kern Zetten en de markt. De tarieven zijn afgeleid van de in de Tarieventabel leges, behorende bij de legesverordening, opgenomen tarieven voor overige standplaatsen. De tarieven voor marktgeld zijn in 2021 verhoogd met 1,7% inflatie.

Lijkbezorgingsrechten
Beleidskader
Verordening lijkbezorgingsrechten gemeente Overbetuwe 2021.

Algemeen
Voor het gebruik van een algemene begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats worden rechten geheven. In deze gemeente zijn er drie algemene begraafplaatsen.

Tarieven
De tarieven voor lijkbezorgingsrechten zijn in 2021 verhoogd met 1,7%.

Bedrijveninvesteringszone (BIZ)
Beleidskader
Verordening bedrijveninvesteringszone centrum Elst 2020-2024.

Algemeen
Ondernemers in het centrum van Elst hebben per 1 januari 2020 een bedrijveninvesteringszone (BIZ) opgericht. In de BIZ investeren ondernemers in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. De gebruikers en eigenaren van panden in het centrum van Elst die niet als woning worden gebruikt, betalen hiervoor een BIZ-bijdrage aan de gemeente. De gemeente geeft de opbrengst als subsidie aan Stichting Centrummanagement Elst die hiervoor activiteiten uitvoert. Voor 2021 is de belastingopbrengst € 120.000 (afgerond).

Leges
Beleidskader
Legesverordening gemeente Overbetuwe 2021 en de Tarieventabel leges 2021.

Algemeen
We heffen leges om een gedeelte van onze taken te bekostigen. Deze taken worden in de vorm van een dienst individueel afgenomen door bewoners of bedrijven.

Tarieven
De tarieven voor leges zijn verhoogd met 1,7%. Voor sommige diensten heeft het Rijk een maximumtarief ingesteld, zoals voor rijbewijzen, paspoorten en identiteitskaarten. Het uitgangspunt voor de tarieven is gebaseerd op 100% kostendekking. Door de verhoging van de kostendekking van de leges omgevingsvergunning zijn de tarieven voor omgevingsvergunningen in 2021 met ruim 21% gestegen.

De lokale lasten worden jaarlijks door het Centrum voor Onderzoek van de economie van de lagere Overheden (COELO) in beeld gebracht. De cijfers van de COELO over 2021 leveren een goede vergelijking op van de lastendruk in onze gemeente ten opzichte van het regionale en landelijke beeld. De woonlasten voor een gemiddeld gezin in Overbetuwe zijn in 2021 de op drie na laagste van de provincie Gelderland.

Belastingdruk per object en inwoner op basis van de werkelijke opbrengsten van de afgelopen belastingjaren:

	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
Opbrengst per object	639,80	623,27	592,53	605,73	596,86	654,54	713,94
Opbrengst per inwoner	299,08	293,00	276,71	283,32	280,69	307,26	331,53

 

Kwijtschelding gemeentelijke belastingen
Beleidskader
Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990, Kwijtscheldingsregeling gemeente Overbetuwe 2021.

Algemeen
Net als in voorgaande jaren worden de maximale mogelijkheden tot het verlenen van kwijtschelding benut. Kwijtschelding is mogelijk voor de OZB, het vaste bedrag van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Of kwijtschelding wordt verleend hangt af van de betalingscapaciteit van belastingschuldigen. Bij de bepaling daarvan houden wij rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud zoals die normatief zijn opgenomen in de landelijke richtlijnen voor het kwijtscheldingsbeleid. 

Kwijtscheldingsaanvragen
Voor degenen die eerder ook al kwijtschelding hebben gekregen maken we, met verleende toestemming van de belastingschuldigen, gebruik van een procedure voor automatische toetsing voor kwijtschelding door het Inlichtingenbureau. Dit heeft er toe geleid dat in 2021 351 belastingschuldigen geen verzoek om kwijtschelding hoefden in te dienen.

In 2021 zijn er, naast de automatische kwijtschelding, nog ongeveer 380 kwijtscheldingsaanvragen ingediend. Van deze aanvragen zijn er ongeveer 270 geheel of gedeeltelijk gehonoreerd. In 2021 is 95% van alle kwijtscheldingsaanvragen binnen 5 maanden afgehandeld. Er is voor € 163.000 (afgerond) aan kwijtschelding verleend.

Inleiding
Het BBV schrijft voor dat in deze paragraaf inzicht gegeven moet worden in de mate van kostendekking van de belastingen die op inwoners en/of bedrijven worden verhaald.
In het beleidskader (zie hiervoor) wordt de beoogde dekking omschreven. Hierna wordt inzicht gegeven in de gerealiseerde kostendekking van de twee belangrijkste bestemmingsheffingen, te weten: de rioolheffing en de reinigingsheffingen.
In de paragraaf lokale heffingen bij de programmabegroting 2021 én in de vastgestelde “Financiële verordening  gemeente Overbetuwe 2017” staan de uitgangspunten voor de berekeningswijze opgenomen.


Kostendekking 2021 per verordening