Onroerende-zaakbelastingen (OZB)
Beleidskader
Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) en Verordening onroerende-zaakbelastingen gemeente Overbetuwe 2025. In december 2025 wordt de Verordening onroerende-zaakbelastingen gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
Jaarlijks worden de WOZ-waarden voor woningen en niet-woningen vastgesteld. Deze WOZ-waarde is de grondslag voor de aanslag OZB. Wij zorgen voor een tijdige en correcte verzending van de waardebeschikkingen (WOZ-waarde) en belastingaanslagen. Beschikkingen worden zoveel mogelijk met dagtekening 26 februari 2026 (wettelijke termijn) verzonden. Ook de afhandeling van bezwaarschriften vindt tijdig plaats. De wettelijke termijn voor het doen van een uitspraak is het einde van het kalenderjaar. Wij streven ernaar de bezwaren tegen de WOZ-waarde gemiddeld binnen 6 maanden af te handelen.
Herwaardering
Voor het belastingjaar 2026 zal de OZB worden gebaseerd op de nieuwe WOZ-waarden per de waardepeildatum 1 januari 2025. Uitgangspunt is dat schommelingen van WOZ-waardes geen invloed hebben op de hoogte van de gemiddelde aanslag OZB. Niet alleen wanneer waardes dalen, maar ook niet als waardes stijgen. Wel kan het natuurlijk zo zijn dat bepaalde typen onroerende zaken een waardeontwikkeling laten zien die van het gemiddelde afwijkt, wat dan ook tot een hogere of lagere belastingaanslag zal leiden. De definitieve OZB-tarieven kunnen pas worden vastgesteld nadat de gegevens over de waardeontwikkeling bekend zijn.
Tariefontwikkeling
In de Kadernota 2026 is uitgegaan van de volgende uitgangspunten voor de OZB:
• Verhoging van de OZB-opbrengsten met 2,7% inflatie.
• Verhoging van de OZB-opbrengsten met 7,3% conform ombuigingsvoorstel ‘A.02 OZB opbrengst
woningen en niet-woningen verhogen’.
• Verhoging van de OZB-opbrengsten met 10,5% conform de aanvullende structurele dekking begroting 2026 zoals benoemd in de financiële positie van deze begroting. Dit betreft een aanvulling op bovenstaand genoemd ombuigingsvoorstel in de Kadernota 2026 waarbij het ingroeipad tot 2028 wordt geschrapt en het uitgangspunt van de Kadernota 2026 om 30% van het tekort op te lossen door middel van lastenverzwaringen.
De tarief ontwikkeling 2026 wordt dan voor woningen en niet-woningen 20,5%.
Vrijstellingen
Naast de verplichte vrijstelling op grond van artikel 220d van de Gemeentewet zijn in de verordening onder andere vrijstellingen opgenomen voor: onroerende zaken die dienen voor de publieke dienstverlening, straatmeubilair, plantsoenen en begraafplaatsen.
Hondenbelasting
Beleidskader
Verordening hondenbelasting gemeente Overbetuwe 2025. In december 2025 wordt de Verordening hondenbelasting gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
De hondenbelasting is een algemene belasting waarvan de opbrengst in de algemene middelen vloeit en van waaruit gemeenten zelf mogen bepalen waaraan het wordt besteed. Uit onze inkomsten van de hondenbelasting worden onder andere de aanleg, het onderhoud en de schoonmaak van de hondenvoorzieningen (honden uitlaatplaatsen en hondenlosloopgebieden) betaald.
Tarieven
De tarieven hondenbelasting worden conform de Kadernota 2026 verhoogd met 2,7% inflatie.
Vrijstellingen
Honden voor de begeleiding van een gehandicapte of een slechtziende zijn vrijgesteld van hondenbelasting.
Rioolheffing
Beleidskader
Verordening rioolheffing gemeente Overbetuwe 2025 en Water- en Rioleringsprogramma gemeente Overbetuwe 2025-2029 (Wrp 2025-2029). In december 2025 wordt de Verordening rioolheffing gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
De rioolheffing wordt geheven voor de bekostiging van de gemeentelijke taken die zijn vastgelegd in het Wrp 2025-2029. Evenals de afvalstoffenheffing is de rioolheffing kostendekkend: we gaan uit van het principe "de vervuiler betaalt". De belasting wordt geheven van de gebruiker van een pand.
Bij het vaststellen van het Wrp 2025-2029 op 27 juni 2024 heeft de raad het amendement "Rioolheffing meer geleidelijk omhoog" aangenomen waarin wordt uitgegaan van scenario 2a. Dit scenario houdt in dat de afbouw van de rioolvoorziening naar € 1 miljoen niet eind 2027 maar eind 2029 gerealiseerd wordt. Via deze weg stijgt het riooltarief trapsgewijs om een schokeffect vanaf 2028 te voorkomen. Op basis hiervan zijn de belangrijkste financiële uitgangspunten van het Wrp 2025-2029 als volgt:
• 100% kostendekking. Dat betekent dat alle kosten die we maken voor de gemeentelijke watertaken
voor maximaal 100% uit de rioolheffing worden gedekt.
• Conform de afspraken uit het oude Gemeentelijk Rioleringsplan Overbetuwe 2018-2022 (GRP 2018-2022) in verband met het afbouwen van de eerder opgebouwde hoogte van de voorziening, wordt de stand van de voorziening eind 2029 teruggebracht naar € 1.000.000. Hierdoor wordt er jaarlijks geld onttrokken aan de voorziening riolering tot en met 2029 om via een tariefverlaging het geld terug te geven aan de inwoner.
Vanaf 2029 leiden voor- en nadelen op jaarbasis (op basis van realisatie) tot een storting of onttrekking aan of van de voorziening, waarbij de stand van de voorziening binnen de bandbreedte van € 1.000.000 en € 2.500.000 blijft om tegenvallers op te kunnen vangen. Eventuele over- of onderschrijdingen van deze bandbreedte worden ten gunste of ten laste van de rioolheffing gerekend.
Kostenontwikkelingen
De totale kosten voor aan riolering toe te rekenen kosten stijgen met € 190.000 ten opzichte van 2025. De belangrijkste oorzaken zijn:
- Stijging onderhoudskosten watergangen: € 70.000 (nadeel)
- Toename klimaat-meekoppel-budget conform Wrp 2025-2029: € 50.000 (nadeel)
- Prijsstijgingen conform pBBP 2,7%: € 37.000 (nadeel)
- Stijging btw vanwege hogere directe lasten: € 22.000 (nadeel)
- Toename kapitaallasten: € 11.000 (nadeel)
Tarieven
Het riooltarief voor 2026 bedraagt € 169,25. Op basis van de uitgangspunten van het Wrp 2025-2029 wordt de voorziening afbouwend ingezet om het riooltarief te verlagen. De onttrekking aan de voorziening voor 2026 is € 263.000 lager dan in 2025 en bedraagt € 1.336.480. Zowel de lagere onttrekking als de kostenstijgingen zorgen ervoor dat het tarief met € 21,25 stijgt ten opzichte van 2025.
Vrijstellingen
Geen.
Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten
Beleidskader
Artikel 15.33 van de Wet milieubeheer, Verordening reinigingsheffingen gemeente Overbetuwe 2025 en Grondstoffenbeleidsplan 2024-2028 "Van Afval Naar Grondstof". In december 2025 wordt de Verordening reinigingsheffingen gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
Voor de reinigingsheffingen geldt het beginsel: de vervuiler betaalt. Om die reden is de 100% kostendekking het uitgangspunt.
Vanaf 1 januari 2026 werkt de gemeente Overbetuwe samen met afvalinzamelaar Dar voor het ophalen van afval. Bij het opstellen van de Programmabegroting 2026 en de berekening van de afvalstoffenheffing zit de gemeente nog midden in deze transitie. Er is nog geen vastgestelde dienstverleningsovereenkomst. De structurele effecten van de Dar en de invloed op de heffing zijn daardoor nog niet bekend en dus niet verwerkt in 2026. Wel is bekend dat de toetreding eenmalig kosten met zich meebrengt, zoals het werven van extra personeel bij de Dar, afvalpassen dienen vervangen te worden en er is projectbegeleiding beschikbaar gesteld voor een goed verloop van de toetreding. Dit eenmalige effect van € 185.000 is meegenomen in de heffing van 2026.
Kostenontwikkelingen
De totale netto lasten stijgen met € 168.000. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door prijsontwikkelingen, financiële effecten van het vastgestelde Grondstoffenbeleidsplan 2024-2028 "Van Afval naar Grondstof" en eenmalige kosten vanwege het toetreden tot de Dar. Onderstaand een overzicht van de belangrijkste oorzaken van de stijging:
Omschrijving bedrag
Eenmalige kosten toetreding Dar 2026 € 185.000
Mutaties op basis van het beleidsplan 2024-2028 "Van Afval naar Grondstof" - € 160.000
Reservering prijsstijgingen 2026 op basis van pBBP 2,7% € 93.000
Saldo diverse mutaties € 16.000
Subtotaal materiële lasten € 134.000
Hogere kosten btw door toename materiële lasten € 44.000
Lagere kosten voor overhead door daling tarief - € 20.000
Hogere kosten kwijtschelding door stijging tarief € 10.000
Totale lastenstijging € 168.000
Tarieven
Uitgaande van 100% kostendekkende tarieven betekent deze kostenverhoging dat de tarieven moeten stijgen. In het grondstoffenbeleidsplan is aangegeven om de variabele tarieven niet te verhogen. De stijging komt dus volledig ten laste van het vaste tarief. De kostenstijging zorgt ervoor dat het vaste tarief stijgt met € 8,30.
De maatregelen van het grondstoffenbeleidsplan hebben ertoe geleidt dat het aantal ledigingen van de restafvalcontainers is gedaald. Dit zorgt ervoor dat de variabele opbrengsten van restafval met naar verwachting € 350.000 dalen ten opzichte van eerdere jaren. Met de lagere verwerkingskosten die hiertegenover staan is al rekening gehouden bij de mutaties op basis van het vastgestelde grondstoffenbeleidsplan in 2025. Aangezien de afvalstoffenheffing 100% kostendekkend is dient tegenover de daling van de variabele opbrengsten dus een stijging van de vaste opbrengsten te staan. Het vaste tarief stijgt hierdoor met € 17,20 extra. Per saldo heeft deze stijging geen effect voor de inwoners aangezien de variabele heffing daalt door de afname in ledigingen.
In totaal stijgt het vaste bedrag voor de afvalstoffenheffing en reinigingsrechten hierdoor met 9,5%. Het vaste bedrag van 2025 van € 270,00 stijgt met € 25,50 naar € 295,50 in 2026.
Vrijstellingen
Geen.
Precariobelasting
Beleidskader
Verordening precariobelasting gemeente Overbetuwe 2025. In december 2025 wordt de Verordening precariobelasting gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
Precariobelasting wordt geheven voor het hebben van voorwerpen op de voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. Het gaat om terrassen en standplaatsen. Bijvoorbeeld verkoopwagen of kraam waar spullen of eten verkocht wordt.
Tarieven
De tarieven precariobelasting worden conform de Kadernota 2026 verhoogd met 2,7% inflatie.
Vrijstellingen
Geen.
Marktgelden/standplaatsen
Beleidskader
Verordening marktgelden gemeente Overbetuwe 2025. In december 2025 wordt de Verordening marktgelden gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
Iedereen die een standplaats heeft op de wekelijkse markt betaalt marktgeld. Dat geldt ook voor degene die een standplaats heeft voor bijvoorbeeld een dag. Naast marktgeld betalen ze een bedrag voor de elektriciteitsvoorzieningen als daarvan gebruik wordt gemaakt.
Tarieven
In de Kadernota 2026 is uitgegaan van de volgende uitgangspunten voor marktgelden:
• Verhoging van de tarieven met 2,7% inflatie.
• Verhogen tarieven marktgelden conform ombuigingsvoorstel "2.05 Kostendekkend maken marktgelden".
Voor de goederenmarkt in Zetten geldt een lager tarief dan voor Elst. De reden hiervoor is de beperktere omvang van de kern Zetten en de markt.
Vrijstellingen
Geen.
Lijkbezorgingsrechten
Beleidskader
Verordening lijkbezorgingsrechten gemeente Overbetuwe 2025. In december 2025 wordt de Verordening lijkbezorgingsrechten gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
Voor het gebruik van een algemene begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats worden rechten geheven. In deze gemeente zijn er drie algemene begraafplaatsen.
Tarieven
De tarieven lijkbezorgingsrechten worden conform de Kadernota 2026 verhoogd met 2,7% inflatie.
Vrijstellingen
Geen.
Bedrijveninvesteringszone (BIZ)
Beleidskader
Verordening bedrijveninvesteringszone centrum Heteren 2022-2026, Verordening bedrijveninvesteringszone centrum Zetten 2023-2027 en Verordening bedrijveninvesteringszone centrum Elst 2025-2029.
Algemeen
Ondernemers in het centrum van Elst, Heteren en Zetten hebben een bedrijveninvesteringszone (BIZ) opgericht. In de BIZ investeren ondernemers in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. De gebruikers en eigenaren van panden in het centrum van Elst en Heteren en de gebruikers van panden in het centrum van Zetten die niet als woning worden gebruikt, betalen hiervoor een BIZ-bijdrage aan de gemeente. De gemeente geeft de opbrengst als subsidie aan Stichting Centrummanagement Elst, Stichting Hart van Heteren en Stichting Centrum Management Wizet die hiervoor activiteiten uitvoert.
Vrijstellingen
De belangrijkste vrijstellingen gelden voor belastingobjecten die dienen voor de publieke dienst van de gemeente en onroerende zaken die in hoofdzaak zijn bestemd voor de openbare eredienst.
Leges
Beleidskader
Legesverordening gemeente Overbetuwe 2025 en de Tarieventabel leges 2025. In december 2025 wordt de Verordening Legesverordening gemeente Overbetuwe 2026 en de Tarieventabel leges 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
We heffen leges om een gedeelte van onze taken te bekostigen. Deze taken worden in de vorm van een dienst individueel afgenomen door bewoners of bedrijven.
Tarieven
Voor sommige diensten heeft het Rijk een maximumtarief ingesteld, zoals voor rijbewijzen, paspoorten en identiteitskaarten. Het uitgangspunt voor de tarieven is gebaseerd op 100% kostendekking. Op 1 januari 2024 zijn de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. Door de invoering van deze wetten zijn per 1 januari 2024 de bepalingen en tarieven met betrekking tot dienstverlening en besluiten in het kader van deze wetten gewijzigd.
In de Kadernota 2026 is uitgegaan van de volgende uitgangspunten voor de leges:
• Verhoging van de tarieven met 2,7% inflatie.
• Herinvoering leges evenementenvergunningen conform ombuigingsvoorstel "2.02 Heffen leges
evenementenvergunning".
• Verhogen (bouw)leges tot kostendekkendheid niveau conform ombuigingsvoorstel "2.51
kostendekkendheid (bouw)leges".
Vrijstellingen
De belangrijkste vrijstelling geldt voor vergunningen voor niet-commerciële evenementen als deze rechtstreeks verband houden met een vergunning voor het organiseren van een evenement.
Toeristen- en forensenbelasting
Beleidskader
Verordening toeristenbelasting gemeente Overbetuwe 2025 en Verordening forensenbelasting gemeente Overbetuwe 2025. In december 2025 wordt de Verordening toeristenbelasting gemeente Overbetuwe 2026 en de Verordening forensenbelasting gemeente Overbetuwe 2026 aangeboden aan de raad.
Algemeen
Toeristenbelasting is een belasting voor iedereen die overnachtingsplekken verhuurt, zoals hotels, campings, pensions en bed & breakfasts. Dit geldt ook voor verhuur via Airbnb of aan arbeidsmigranten die niet in de gemeente ingeschreven staan.
Forensenbelasting is een belasting voor personen die, zonder dat ze hun hoofdverblijf in de gemeente hebben, meer dan 90 dagen per jaar een gemeubileerde woning tot hun beschikking hebben voor zichzelf of voor hun gezin.
Toeristen en anderen die tijdelijk verblijven in de gemeente maken gebruik van gemeentelijke voorzieningen en faciliteiten zoals wegen en fiets- en wandelpaden. De aanleg en onderhoud hiervan kost veel geld. We heffen daarom toeristen- en forensenbelasting, zodat toeristen en personen die relatief veel in de gemeente zijn ook meebetalen aan deze kosten.
Tarieven
De tarieven toeristen- en forensenbelasting worden conform de Kadernota 2026 verhoogd met 2,7% inflatie.
Vrijstellingen
Personen die al forensenbelasting betalen worden uitgesloten van de toeristenbelasting.