Programma 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Overbetuwe ontwikkelt door als een onderscheidende, krachtige gemeente met een aangenaam woon-, leef- en vestigingsklimaat. Vanzelfsprekend rekening houdend met de interne en externe ontwikkelingen in de toekomst. Voortbouwend op de aanwezige omgevingskarakteristieken en kwaliteiten in de samenleving.  En vanzelfsprekend integraal; we zetten in op het verbinden van mensen, netwerken, beleidsvelden én identiteit en beleving.

Toekomstvisie+	2009
Beeldkwaliteitplan Heteren Centrum	2016
Beeldkwaliteitplan Centrum Elst	2016
Woonvisie 2010 - 2015	2009
Welstandsnota 2016	2016

Een goede kwaliteit van de fysieke leefomgeving ter vervulling van maatschappelijke behoeften. We gaan door met het ontwikkelen van de centra van onze dorpen.

Speerpunt 01: Omgevingswet
Wij zien ernaar uit om de mogelijkheden te benutten die de nieuwe Omgevingswet biedt voor een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Dat geldt ook voor de wijze van samenwerken; particuliere initiatieven die passen bij de beoogde koers willen we stimuleren. We sturen daarbij op een andere rolinvulling tussen inwoners, verenigingen, bedrijven en de gemeente zoals die ook is bedoeld in de wet. In lijn met het implementatieplan reserveren we budget voor de implementatie van de omgevingswet.
Het Implementatieplan Omgevingswet 2018-2021 is vastgesteld in het college van 13 maart 2018 en bevat alle onderdelen om de gemeente op tijd voor te bereiden voor de datum inwerkingtreding van de wet op 1 januari 2021. Wij willen de mogelijkheden die de Omgevingswet biedt optimaal benutten. Met name het stimuleren van particuliere initiatieven zal een plaats krijgen in het gemeentelijke beleid. De beoordeling van plannen zal uitgaan van een “ja mits” houding in plaats van een “nee, tenzij” houding. Dit dient in ambtelijke en bestuurlijke processen verankerd te worden. We haken daarbij aan op logische momenten bij de onderdelen van het Implementatieplan en de instrumenten van de Omgevingswet, zoals de Omgevingsvisie 2040 en het Omgevingsplan.
Middelen: zie PNL-post 59.

Speerpunt 09: Woonagenda
In de gebiedsplannen houden we rekening met de bouw van nieuwe woningen in alle kernen t.b.v. het doorlopen van de wooncarrière van onze huishoudens. Evenwichtig geprogrammeerd over de gemeente, conform regionale afspraken én met voldoende aanbod voor doelgroepen (starters, senioren, mantelzorg, tiny houses en collectief particulier opdrachtgeverschap). We zetten in op versnelling van woningbouw. We willen het lopende overleg intensiveren dat we (via de prestatieafspraken) voeren met woningcorporaties én huurdersverenigingen over bijvoorbeeld monitoring van vraag en aanbod, doorstroming en ontwikkeling van de sociale huurwoningvoorraad. Bovenstaande punten vragen extra inzet om de ambities in het actuele woonbeleid in de Woonagenda te kunnen waarmaken.

Op 7 februari 2017 is de Woonagenda Overbetuwe 2020 door de gemeenteraad vastgesteld. In de Woonagenda 2020 verwoordt de gemeente Overbetuwe haar doelen en ambities op het gebied van wonen. Dit speerpunt omvat dus een reeds vastgestelde woonagenda die momenteel volop in uitvoering en in ontwikkeling is. De woonagenda bevat geen gedetailleerd uitvoeringsprogramma, maar de koers waarbinnen we de komende jaren met jaaragenda’s de meest urgente woonopgaven bepalen en uitzetten in activiteiten en projecten. De speerpunten afkomstig uit het coalitieprogramma op het gebied van wonen hebben allen reeds een plek in de woonagenda of in de aanverwante prestatieafspraken met de woningcorporaties. De ontwikkelingen die de komende jaren afkomen op de gemeente (vergrijzing, gezinsverdunning) vragen om meer variatie in het woonaanbod. Over het algemeen zijn inwoners tevreden over hun woonsituatie. Niet voor iedereen is het echter even gemakkelijk om een woning naar wens te vinden. De gemeente wil over voldoende woningen met de juiste kwaliteit beschikken om huishoudens de gewenste stappen in hun wooncarrière te laten maken. Dat wil zeggen voor iedere stap in de levensloop een geschikt woonalternatief.
Middelen: zie PNL-post 63.

Speerpunt 14: Railterminal Gelderland (RTG)
De Provincie Gelderland heeft besloten tot realisatie van de Rail Terminal Gelderland (RTG). Naast het RTG staan de komende jaren meerdere ontwikkelingen op de agenda in dit gebied, die allen hun effect op de omgeving hebben. Voorbeelden hiervan zijn het plaatsen van windturbines, verdere ontwikkeling bedrijventerreinen Park15 en mogelijk De Grift en de ontwikkeling van het landschapspark De Danenberg. De provincie Gelderland heeft in 2015 het initiatief genomen om een gebiedsproces te starten om in nauwe samenwerking met bewoners, initiatiefnemers en overige belanghebbenden een gezamenlijke ‘Gebiedsvisie Knoop 38’ te ontwikkelen; een visie die de verschillende initiatieven op harmonieuze wijze tot een samenhangend landschappelijk geheel brengt met als doel het borgen van de ruimtelijke kwaliteit en verbeteren van de leefbaarheid. De gemeenteraad heeft in oktober 2017 besloten tot een kaderstelling waarmee provincie en gemeente (op basis van de Gebiedsvisie) nu binnen de gestelde kaders kunnen doorwerken aan het instandhouden en verbeteren van de leefbaarheid in het gebied. Gezien de meerwaarde van de samenwerking met de provincie Gelderland bij de integrale gebiedsontwikkeling rond de Railterminal Gelderland, is in januari 2018 een overeenkomst gesloten met de provincie. De gemeenteraad heeft in een amendement extra voorwaarden gesteld aan de medewerking aan de RTG. Belangrijkste items zijn:

• Er moet een compensatie plaatsvinden van woningen die worden gesloopt (voorkomen van leegloop Reeth/Eimeren);
• Er moet een mogelijkheid komen voor mensen om te vertrekken uit het gebied (vorm van opkoopregeling);
• Er moeten afspraken worden gemaakt met de exploitant van de windmolens (op Park 15) over een bijdrage aan een gebiedsfonds en over beperken hinder slagschaduw;
• Er moet een gebiedsfonds in het leven worden geroepen.

De provincie koerst op het in procedure brengen van het inpassingsplan eind 2018 / begin 2019. Het vergunningentraject voor de RTG kan dan op zijn vroegst medio 2019 kan starten, waarna in de tweede helft van 2019 met de realisatie van de RTG kan worden gestart. De verwachting is overigens dat kans op een procedure bij de Raad van State in dit geval groot is en de planning daardoor ongeveer een jaar naar achteren schuiven. De financiering van de gebiedsmaatregelen komt pas los na afronding van de procedures.

Speerpunt 23: Dorpshart Oosterhout
Voor Oosterhout moet er een concreet en haalbaar plan voor de ontwikkeling van een dorpshart in het centrum van het dorp komen en worden uitgevoerd. Via de Kadernota werd 3 mln. gelabeld voor de ontwikkeling van het Hart van Oosterhout. Met initiatiefnemers heeft een eerste sessie plaatsgevonden om te komen tot een haalbaar plan, rekening houdend met/anticiperend op dit bedrag. De initiatiefnemers willen begin oktober de eerste bijgestelde gedachten voor een programma, voorleggen aan de bewoners in Oosterhout. Daarna kunnen zij hun uitgewerkte plannen formeel indienen bij de gemeente voor verdere bestuurlijke afstemming en besluitvorming. Het initiatief hiervoor ligt bij de initiatiefnemers.
Middelen: zie PNL-post 61.

Speerpunt 24: Dorpshart Driel
In Driel dient het dorpscentrum gerevitaliseerd te worden. Via de Kadernota is een bedrag van 3 mln. aangegeven voor de ontwikkeling van Centrum Driel. Van belang is dat de stakeholders in Driel initiatief nemen dan wel betrokken worden bij de visieontwikkeling. Nadat over middelen kan worden beschikt, kan begin 2019 deze visieontwikkeling in samenwerking met de betrokken lokale partners worden gestart.
Middelen: zie PNL-post 62.

Speerpunt 28: Land van Tap
Dit speerpunt bevat de herontwikkeling van het gebied Land van Tap in aansluiting op het Centrumplan Elst voor de bewoners en ondernemers van Elst. Het betreft het binnenterrein van ‘Dorpsstraat-Wagenmakersstraat-Rijksweg Zuid’. Wij koersen voorlopig op de volgende functies: woningbouw, parkeren en andere centrumversterkende voorzieningen. De herontwikkeling van het Land van Tap wordt onderzocht vanuit een breed perspectief met de omgeving. De verwachting is dat het project binnen de gestelde periode tot eind 2022 kan worden gerealiseerd.
Middelen: zie PNL-post 58.

Speerpunt 29: Omgevingsvisie
Eén integrale visie die ingaat op een duurzame fysieke leefomgeving in Overbetuwe. De nieuwe Omgevingswet vraagt vanaf 2021 een integrale visie waarin Gemeentelijk Mobiliteitsplan Overbetuwe, Woonvisie, Sociaal Economisch Beleidsplan, Landschapsontwikkelingsplan, Milieubeleidsplan, Kadernota Visie op Ruimte en Waterplan (gedeeltelijk) geïntegreerd worden tot één overzichtelijk sturend document. Deze sectorale plannen hebben namelijk allemaal invloed op de leefomgeving.
In het eerste kwartaal van 2017 hebben we in Overbetuwe opgehaald wat (partijen in) de samenleving belangrijk vinden. De oogst van deze agenderingsfase is verwerkt in de Omgevingsagenda. Op basis van de geagendeerde ontwikkelingen en thema’s voerden we in de 2e fase het vervolggesprek over de gewenste koers en ambities (‘hoe hoog leggen we de lat’). Dit is opgenomen in een hoofdlijnennotitie ('Manifest') die we in juni 2018 publiceerden, als eerste richting voor de koers van de uiteindelijke Omgevingsvisie. Nu zijn we begonnen met de 3e fase waarin we de hoofdlijnen uitwerken t.b.v. de uiteindelijk op te stellen visie. De visie wordt opgesteld "in de geest van" de Omgevingswet welke per 2021 van kracht wordt.
Middelen: hiervoor is budget beschikbaar binnen bestaande middelen.

Speerpunt 38: Schil Zetten/ Hemmen
De dorpsgemeenschap wil graag een algemene begraafplaats. De gemeente heeft besloten dit te faciliteren. Daarnaast wil Stichting Lijndensch Fonds (SLF) een landschappelijke bufferzone creëren, mede door middel van landschappelijk wonen, tussen de kern Zetten en het landgoed Hemmen. Woonstichting Valburg wil aan de Veldstraat ecologische woningen ontwikkelen. Voor het gebied is een visie opgesteld. Tijdens de burgerparticipatie is een sterkte zwakte analyse gemaakt. De uitkomsten van deze analyse zijn betrokken bij het uiteindelijke plan waarvoor momenteel een bestemmingsplanprocedure voor wordt doorlopen.
Middelen: hiervoor is budget beschikbaar binnen bestaande middelen.

Speerpunt 39: Wonen onder hoogspanningskabels
Wij voeren een haalbaarheidsstudie uit naar de verkabeling van hoogspanningsleidingen. Dit onderzoek brengt de verschillende verkabelingsvarianten (ook omlegging en aantakking van hoogspanningsleidingen) en de totale verkabelingskosten voor Overbetuwe helder in beeld ten behoeve van besluitvorming over verkabeling door de raad. Doordat de Eerste kamer de Wet Stroom op 22 december 2015 heeft verworpen, is het tot op dit moment niet duidelijk wat de ‘verplichte wettelijke’ bijdragen van de gemeenten zijn, als de gemeente het besluit neemt te ‘verkabelen’. Het verwerpen van de wet was voor ons de aanleiding het haalbaarheidsonderzoek uit te stellen. Inmiddels is bekend geworden dat de verkabelingsregeling in werking treedt per 1 januari 2019. De AMvB zal niet meer worden gewijzigd en treedt samen met het wetsvoorstel inwerking op 1 januari 2019.
Middelen: hiervoor is budget beschikbaar binnen bestaande middelen.

Speerpunt 40: Extra huisvesting statushouders en eigen inwoners
Wij huisvesten vluchtelingen met status conform de wettelijke taakstelling op een zodanige wijze, dat de wachttijd van reguliere woningzoekenden niet langer wordt. Samen met de corporaties realiseert de gemeente Overbetuwe de taakstelling huisvesting statushouders en eigen inwoners. In 2017 diende de gemeente behalve de reguliere taakstelling ook de achterstand van 2016 in te vullen. Per 1 oktober 2017 voldeed Overbetuwe aan de taakstelling. Per 1 januari 2018 zijn er zelfs 10 statushouders meer dan de taakstelling gehuisvest. De gemeente ontwikkelt in samenwerking met Vivare 20 tijdelijke woningen op de locatie Vinkenhof.

Structurele nieuwe lasten:
Nr.	Omschrijving	Jaar uitv.	Invester. BCF	2019	2020	2021	2022
60.	Bijdrage voor loopbrug Heteren	2019	100.000		6.116
61.	Revitalisering Centrumplan Oosterhout
a.	Budget voor plankosten	2019	100.000		4.465
b.	Budget voor realisering jaarschijf 2020	2020	1.450.000			64.742
c.	Budget voor realisering jaarschijf 2021	2021	1.450.000				64.742
62.	Revitalisering Centrumplan Driel
a.	Budget voor plankosten	2019	100.000		4.465
b.	Budget voor realisering jaarschijf 2020	2020	1.450.000			64.742
c.	Budget voor realisering jaarschijf 2021	2021	1.450.000				64.742
			TOTAAL	0	15.046	129.484	129.484
Eenmalige nieuwe lasten:
Nr.	Omschrijving	Jaar uitv.	Eenmalig BCF	2019	2020	2021	2022
57.	Toegankelijke kernen	2019	35.000	35.000
58.	Land van Tap - plankosten jaarschijf 2019	2019	50.000	50.000
59.	Implementatie Omgevingswet
a.	Eenmalig bedrag 2019	2019	279.200	279.200
b.	Eenmalig bedrag 2020	2020	72.000		72.000
63.	Taakveld Wonen/ Uitvoering Woonagenda 2020
a.	Taakv. Wonen/ Uitv. Woonagenda 2020 jaar 2019	2019	21.239	21.239
b.	Taakv. Wonen/ Uitv. Woonagenda 2020 jaar 2020	2020			21.239
			TOTAAL	385.439	93.239	0	0

 

De volgende verbonden partijen dragen bij aan de realisatie van de doelstellingen van dit programma:

Commandiet Westeraam BV

GEM Westeraam Beheer BV

GEM Westeraam CV

Indicator	Eenheid	Periode	Regio	Waarde	Bron	Beschrijving
Woonlasten éénpersoonshuishouden	euro	2018	Overbetuwe	545	COELO, Groningen	Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een éénpersoonshuisouden betaalt aan woonlasten.
		2018	Nederland	649
Woonlasten meerpersoonshuishouden	euro	2018	Overbetuwe	593	COELO, Groningen	Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een meerpersoonshuisouden betaalt aan woonlasten.
		2018	Nederland	721
WOZ-waarde woningen	dzd euro	2018	Overbetuwe	235	CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken	De gemiddelde WOZ waarde van woningen.
		2018	Nederland	230
Nieuwbouw woningen	aantal per 1.000 woningen	2016	Overbetuwe	7,8	ABF - Systeem Woningvoorraad	Het aantal nieuwbouwwoningen, per 1.000 woningen.
		2016	Nederland	7,2
Demografische druk	%	2018	Overbetuwe	77,3	CBS - Bevolkingsstatistiek	De som van het aantal personen van 0 tot 20 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot de personen van 20 tot 65 jaar.
		2018	Nederland	69,6